سمت نو

روش دستور دادن به کودک‎

دستورهایی که معمولا موثر واقع نمی شوند دارای یکی از خصوصیات زیر هستند:

دستورهای زنجیره ای: 

دستورهایی هستند که پشت سر هم به کودک داده می شود و کودک توانایی به خاطر سپردن تمام آنها را ندارد. بنابراین برخی از آنها را فراموش کرده و انجام نمی دهد.

مانند: لباست را بپوش، دندانهایت را مسواک بزن، موهایت را شانه کن و بعد بیا صبحانه بخور.

بهتر است این دستورها را به بخشهای کوچک تقسیم کرده و هر کدام را به تنهایی از کودک درخواست کرد.

دستورهایی که پشت سر هم به کودک داده می شود توانایی به خاطر سپردن تمام آنها را ندارد‎

دستورهای مبهم: 

دستورهایی هستند که برای کودک واضح و روشن نیستند و به خوبی نمی توانند منظور گوینده را منتقل کنند. به عنوان مثال هنگامی که ما انتظار داریم بچه ها بدون درگیری و خشونت با هم بازی کنند و دعوا نکنند ولی فقط به آنها بگوییم (( بچه های خوبی باشید)).

کودک ممکن است نداند از او چه خواسته شده است و باید چه کار کند که از نظر والدین بچه خوبی باشد؟ این دستورها مبهم می باشند، بنابراین بهتر است به صورت مشخص و اختصاصی به آنها بگوییم: (( با اسباب بازی هایتان با هم و به آرامی بازی کنید)).

دستورهای پرسشی: 

در این گونه دستورها از کودک سوال می شود که: آیا دوست دارد که این کار را انجام دهد؟ مثلا، آیا دوست داری که اتاقت را تمیز کنی؟ که ممکن است یک کودک لجباز به راحتی بگوید نه دوست ندارم.

در اینگونه دستورها ما به بچه حق انتخاب می دهیم. پس دور از انتظار نیست که او آن را انجام ندهد.

در دستورها ، اسم کودک را صدا نرنید‌‎

دستورهایی که به دنبالش دلیل و منطق آورده می شود: 

مانند: زود باش اتاقت را مرتب کن چون امشب مهمان داریم و از این که خانه نا مرتب باشد نگران و عصبانی می شوم.

در این مثال ممکن است کودک دستور اصلی را فراموش کند، بنابراین بهتراست که دستور به این شکل باشد: امشب مهمان داریم و خانه نامرتب من را نگران و عصبانی می کند پس لطفا هر چه سریعتر وسایلت را جمع کن.

یعنی اول توضیح داده بعد دستور مورد نظرگفته شود.

روش دستوردادن موثر: 

نزدیک کودک بروید، تا حد چشم های کودک خم شوید و با او تماس چشمی برقرار کنید و فاصله شما در به اندازه فاصله یک دست باز باشد( یعنی به فاصله شانه تا نوک انگشتان) و برای کودک به طور دقیق مشخص کنید و بگویید چه کار کند.

در دستور دادن به کودک ، توضیح اضافه ندهید‎

دستور را روشن و واضح بیان کنید 

- دستور باید کوتاه باشد .  

- در دستور ، توضیح اضافه ندهید ؛ چون ممکن است جنبه ی توهین و سرزنش پیدا کند و احتمال اجرا را کم کند .

- در دستورها ، اسم کودک را صدا نرنید‌ . چون تمرکز روی رفتار است و نه روی اشخاص . 

- در دستور ، ابتدا کار مثبت او را زیر ذره بین ببرید ، و او را تشویق کنید . سپس در انتها خواسته تان را بگویید . این جور ، احتمال اجرا خیلی بیشتر می شود .

- در دستورهایی که می دهیم ، باید عزت نفس ، اعتماد به نفس ، خلاقیت و مسئولیت پذیری کودک حفظ و تقویت شود .